Van harte welkom! Goed dat u er bent. Qua timing een interessant moment voor deze Brexit-bijeenkomst. Gisteren stemde het Lagerhuis helaas opnieuw tegen de deal van May en Barnier. Vandaag de stemming over de optie van een no-deal. Waarschijnlijk morgen de stemming over uitstel.
Teleurstellend. Het risico van een no-deal Brexit is met deze stemming toegenomen. Hoewel we niet willen dat dit gebeurt, zullen we ons hierop voorbereiden.
We willen het Brexit-monster dat zo wild op het bureau van mijn collega Blok sprong, geen kans geven om hier een Jurassic Park van te maken. We leveren ons niet uit aan de chaos.
En daarom blijven we met klem een beroep op alle partijen doen om zich goed voor te bereiden. De urgentie is alleen maar toegenomen.
De Britse cartoonisten hebben er naar eigen zeggen al lang genoeg van.
De Britse bevolking ook.
Wij kijken er met iets meer afstand naar: praktisch, zakelijk, zorgelijk, maar als ik kijk naar alles wat we gedaan hebben om ons op het ergste voor te bereiden, dan toch ook inmiddels met enig vertrouwen.
Vertrouwen was er ook in het Kamerdebat ongeveer een maand geleden. Ik heb toen gezegd dat ik me tijdens de hele voorbereiding manifesteer als een oppertobber. Ik blijf iedereen doorzagen met de ‘what-if’ vragen: Hebben we alles in zicht? Zien we niks over het hoofd? Houden we elkaar voldoende scherp?
In dat licht moeten jullie ook deze bijeenkomst zien.
Het komt er nu op aan en het is een goed moment om weer de balans op te maken met elkaar. Zijn we er klaar voor? Waar is extra inzet nodig? Waar is twijfel? En ook: hoe gaan we straks verder met het VK ná de Brexit? Wat dat betreft is dit een puntjes-op-de-ï-bijeenkomst.
Van nature ben ik helemaal geen tobberig type. Er is dus wel iets aan de hand. Het is ongekend dat een binnengrens van de EU opeens een buitengrens wordt. Dat hebben we nog niet eerder meegemaakt. We hebben geprobeerd de gevolgen en effecten zo goed mogelijk in kaart te brengen. En daar bereiden we ons nu op voor. Want het belang is enorm.
Het VK is een van onze grootste handelspartners.
-
Alleen al met de export van agrarische producten verdienen we 8 miljard per jaar.
-
Per jaar rijden 180.000 vrachtwagens vanuit Nederland naar het VK, die 3 miljoen ton producten exporteren.
-
De luchtvaartmarkt met het VK is 14% van onze totale Nederlandse luchtvaartmarkt.
Er zijn een paar punten die ik u wil meegeven.
Allereerst hebben we ons goed voorbereid op alle scenario´s. We hebben al heel veel gedaan:
- Geoefend met alle betrokken partijen met congestie rondom de ferryhavens van Rotterdam en IJmuiden. Een quickscan laten doen over de gevolgen voor de Haven Rotterdam.
- De Brexit Transport Tafel opgezet, waar onder regie van RWS met betrokken provincies, gemeenten, ferrymaatschappijen en vele anderen gewerkt wordt aan super concrete maatregelen om verkeersopstoppingen te voorkomen. Bijvoorbeeld extra parkeerruimte voor vrachtwagens die langer moeten wachten, tekstkarren voor omleidingen etc. We blijven hier bovenop zitten!
- Mooi voorbeeld is ook dat het Portbase-systeem nu op de ferries wordt toegepast - geïnspireerd op het systeem dat er al was voor containervervoer.
-
Om de connectiviteit van de luchtvaart en het wegvervoer te behouden in een no deal scenario heeft de EU noodmaatregelen getroffen. Als het Europees Parlement vandaag daarmee instemt, kan het vrachtvervoer tot het einde van het jaar ongehinderd doorrijden. Voor het luchtvervoer tussen de EU-lidstaten en het Verenigd Koninkrijk geldt dit tot eind maart 2020.
- Belangrijk voor de luchtvaart en met name Schiphol is ook dat de One Stop Security van toepassing zal blijven op het VK. Zo hoeven passagiers, bagage, vracht en vliegtuigen uit het VK bij een overstap op Schiphol niet opnieuw een beveiligingsonderzoek te ondergaan. Voor ons allen zijn dit belangrijke stappen die genomen zijn.
De Kamer vroeg mij een inschatting te geven op een schaal van 1 op 10. Ik heb me aan de zuinige kant gehouden: een ‘7’. Ik heb benadrukt dat we voor ’10’ gaan. Dat is een uitdaging die de moeite waard is. Als wij ons beter voorbereiden dan andere landen kan dat tot gevolg hebben dat goederenstromen in de toekomst zich structureel verplaatsen naar ons land.
De basis is goed, laten we ons focussen op wat nog moet. Zoals:
- We zijn volop bezig met het creëren van parkeerplaatsen voor overloop van ferryhavens. Nu al zijn er dagelijks meer dan 400 vrachtwagens die hun papieren niet op orde hebben. Hoeveel zijn dit er straks? Zeker de eerste paar dagen na 29 maart kunnen we er niet van uitgaan dat iedereen meteen alles op orde heeft.
Als overheid proberen we waar mogelijk maatregelen te treffen om te zorgen voor een zachte landing. We zijn immers een handelsland bij uitstek en het Verenigd Koninkrijk is een van onze grootste handelspartners. Dat blijven ze ook.
Wij hebben daarom met onze zee- en luchthavens en omvangrijke transportsector groot belang bij een goede voorbereiding. Ook na Brexit hebben we een handelsrelatie.
Een garantie op een pijnloze overgang is er niet. En van u verwachten wij dat u uw verantwoordelijkheid hierin neemt en de voorbereidingen treft die nodig zijn. Bijvoorbeeld door de Brexit impact-scan te doen. Maar dat heeft u natuurlijk allang gedaan…
Mijn boodschap is: we zijn goed op weg; het gaat nu om de punten op de ï.
Mijn waardering voor alles wat al is gebeurd en de goede samenwerking! Zeker ook voor brancheorganisaties!
We mogen best vaststellen dat we verder zijn dan de een aantal andere EU landen. Dat mag ook want ons belang is ook groter.
Laten we niet inzakken en scherp blijven. Blijf elkaar - én ons - bestoken met ‘What if’. Ook wanneer er uitstel komt moeten we niet verslappen. De kans blijft dat we dan over een paar maanden in een no deal scenario terecht komen.
Wát er ook 300 kilometer ten westen van ons wordt besloten, laten wij er met elkaar voor zorgen dat we Brexit met vertrouwen tegemoet kunnen gaan.
Dank u wel en veel succes.