Op 15 mei verscheen de negende editie met als titel Doen we wat we kunnen? Lees het duurzaamheidsverslag hier: www.ienwduurzaamheidsverslag.nl/2023
Secretaris-generaal van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat Jan Hendrik Dronkers: “In 2023 is onze CO2-uitstoot met 3% afgenomen ten opzichte van 2022. Dat is het resultaat van vasthoudendheid, daadkracht en heel hard werken. Maar de praktijk is weerbarstig. Naast concrete maatregelen gaat verdere verduurzaming vooral over systeemveranderingen. Daar moeten we als organisatie wat mee.”
Bedrijfsvoering
In 2023 is de CO2-uitstoot van IenW met 3% afgenomen ten opzichte van 2022. Daarmee is de uitstoot sinds 2009 met 51% gedaald. Duurzame bedrijfsvoering bij IenW strekt zich uit van het energieverbruik van onze gebouwen en netwerken en eigen vervoer tot aan gebouwbeheer, afvalbeheer en catering. Kernonderdeel van de bedrijfsvoering is het reduceren van energieverbruik en de CO₂-impact daarvan. De energie die wordt verbruikt, willen we zo veel mogelijk duurzaam opwekken. Verder streven we naar een circulaire werkplek in 2030, waar afval nagenoeg niet meer bestaat.
Op veel terreinen boekte IenW in 2023 vooruitgang ten opzichte van het jaar ervoor. Zo zijn enkele van de meest uitstotende schepen deels op biobrandstof gaan varen, daalde het gasverbruik voor de verwarming van onze kantoren en het wagenpark verbruikte minder diesel en meer elektriciteit. Maar op sommige vlakken gaat verduurzaming minder snel dan gewenst. Het verlagen van de uitstoot van de schepen van de Rijksrederij neemt tijd in beslag, omdat de hoeveelheid schepen en de omvang van de investering om een zorgvuldig besluit vraagt. Ook moet er meer gebeuren om het percentage restafval terug te brengen.
Uitvoering van projecten
IenW streeft naar een klimaatneutrale en circulaire uitvoering van infrastructuurprojecten in 2030. In oktober tekenden we samen met 44 andere organisaties het convenant Schoon en Emissieloos Bouwen. Hiermee verplichten we onszelf bij verschillende projecten te voldoen aan een basisniveau voor schoon en emissieloos bouwen. Daarnaast werden in 2023 samenwerkingsafspraken gemaakt tussen Rijk en mede-overheden. Doel is samen optrekken, zodat marktpartijen beter weten wat er in de (nabije) toekomst van ze gevraagd wordt.
Ook op andere manieren werkt de IenW-organisatie aan het verduurzamen van projecten. Zo werd meer verjongingscrème aangebracht op snelwegen, vaker gebruikgemaakt van elektrisch materieel en in zes projecten wegmeubilair hergebruikt. In ongeveer 95% van de nieuwe opdrachten die in 2023 naar buiten zijn gebracht, zijn duurzaamheidseisen gesteld.
Ruimtegebruik
De ontwikkelingen en opgaven voor het ruimtelijk domein zijn groot, terwijl de ruimte zelf schaars is. IenW zoekt continu naar manieren om beschikbare ruimte op verschillende manieren te gebruiken. Denk bijvoorbeeld aan de FietsChallenge van project A12 Slim Reizen, die in 2023 werd opgezet. Hiermee werd niet alleen de bereikbaarheid van de regio vergroot, maar ook geld ingezameld voor goede doelen.
IenW zet in op het bevorderen van de energietransitie, het behoud en herstel van biodiversiteit en oplossingen bieden voor klimaatadaptatie. De opening van het windpark op de Tweede Maasvlakte in 2023 is een grote stap voor het bevorderen van de energietransitie. Ook andere overheden kunnen van deze stroom gebruikmaken. Om de biodiversiteit beter te beschermen, bracht Rijkswaterstaat een nieuwe Gedragscode soortenbescherming uit. Hierin staat uitgelegd hoe bij werkzaamheden rekening wordt gehouden met beschermde plant- en diersoorten. Ook is in 2023 een proef gestart met vluchtplaatsen voor bevers bij hoogwater. Zo houden we de beverpopulatie in stand, en voorkomen we dat ze nieuwe burchten graven in kwetsbare delen van onze dijken. Om Nederland klaar te maken voor het veranderende klimaat is samenwerking cruciaal. Dit leidde afgelopen jaar tot het vaststellen van het Nationaal uitvoeringsprogramma Klimaatadaptatie.