Spreektekst minister Van Veldhoven bij ondertekening Schone Lucht Akkoord

13-01-2020

‘Met de ondertekening van het Schone Lucht Akkoord markeren we een omslag in de aanpak van luchtverontreiniging. Het gaat niet langer om de Europese normen alleen, maar om permanente, merkbare gezondheidswinst van mensen.’ Minister Van Veldhoven bij de ondertekening.

Beste mensen,

Dit is een mooi moment! Het Schone Lucht Akkoord ligt er. Klaar voor onze handtekeningen. Klaar voor onze acties.

Dank aan Utrecht voor het organiseren van deze bijeenkomst. Zowel de gemeente als de provincie mogen dit zien als blijk van erkenning. Met alle acties en ambities op het gebied van luchtkwaliteit was u echt een inspiratiebron voor deze nieuwe landelijke aanpak.

Waar gaat het vandaag om?  9 provincies en 37 gemeenten waaronder de 4 grote steden spreken samen met het Rijk af dat ze de lucht schoner gaan maken en daarmee Nederlanders gezonder.

Een forse groep koplopers. En ik weet zeker dat er nog veel meer partijen gaan aansluiten!

Met de ondertekening markeren we een omslag in de aanpak van luchtverontreiniging. We gaan verder dan het halen van de Europese normen alleen.
Die normen zijn een middel, geen doel op zichzelf. In onze aanpak gaat het om permanente, merkbare gezondheidswinst van mensen. Dat staat centraal.

Want onze welvaart bestaat uit meer dan geld. En als we vrienden en familie een goed nieuwjaar wensen, dan wens je hen vooral een gezond nieuwjaar toe!

Het belang van deze nieuwe aanpak is helder. Schone lucht is letterlijk van levensbelang voor iedereen.
Mét roken en overgewicht is luchtverontreiniging de belangrijkste risicofactor voor gezondheid. Roken en overgewicht: hoe helder staan deze risico’s op ons netvlies! In tegenstelling tot luchtverontreiniging. Je ziet het niet, je hoort het niet, maar je ademt het letterlijk dag en nacht in.

Schone lucht is letterlijk van levensbelang voor iedereen.

De gevolgen spreken voor zich:

Jaarlijks overlijden 11.000 mensen voortijdig als gevolg van luchtverontreiniging. Gemiddeld leven we 9 maanden korter door vieze lucht die we zélf veroorzaken.

Onnodig. Want dat kan echt minder! Daarom gaan we aan de slag: vijftig procent gezondheidswinst in tien jaar: dát is onze inzet.
Als het aan ons ligt is het aantal mensen dat voortijdig overlijdt in 10 jaar met de helft gedaald.

Dat lijkt mij op zichzelf al genoeg motivatie. Maar er zijn ook aanzienlijke maatschappelijke kosten mee gemoeid. De gezondheidswinst betekent 3 tot 6 miljard euro minder zorgkosten per jaar.

Een stevige ambitie, maar haalbaar en betaalbaar omdat we dit met heel veel partijen afspreken en er gezamenlijk de schouders onder zetten. En omdat we heel goed hebben gekeken: waar zitten de bronnen?

We nemen een heel breed scala aan maatregelen. In alle sectoren komen initiatieven voor schone lucht:

Van het wegverkeer tot scheepvaart, en van mobiele werktuigen op de bouwplaatsen tot industrie en huishoudens.

Gezamenlijk nemen we een groot aantal stappen die bij elkaar opgeteld de lucht aanzienlijk schoner maken.
We hebben het over meer dan 70 initiatieven waar we 50 miljoen euro voor hebben gereserveerd.

  • Van een nieuwe roettest in de APK voor diesels, tot schepen die aan de stekker liggen in plaats van dieselgeneratoren.

  • Van aangescherpte emissie-eisen voor de industrie tot het stopzetten van subsidie voor pelletkachels.

  • Van maatregelen in gemeenten tot Europees beleid.

  • Met overal een nadrukkelijke rol voor innovaties – die kansen gaan we beter benutten. Ik heb twee weken geleden nog ruim 34 miljoen uitgetrokken om innovaties voor schoon transport los te trekken. Denk aan veegwagens op waterstof en emissieloze kraanwagens. De nieuwe mogelijkheden nemen toe. Ook bij de andere sectoren liggen kansen en die willen we ruim baan geven.

 

Het Schone Lucht Akkoord staat niet op zichzelf.

Er lopen veel andere trajecten die een positieve invloed hebben op de luchtkwaliteit. Zoals de uitvoering van het Klimaatakkoord en de stikstofaanpak. Maar ook de zero emissie stadslogistiek die veel gemeenten in 2025 willen bereiken en de initiatieven om de fiets en het openbaar vervoer tot dé vervoersmiddelen in de steden te laten zijn.

Het akkoord laat de gezondheidswinst zien. Dankzij het RIVM hebben we een monitoringssysteem. En minimaal eens in de drie jaar worden de gezondheidseffecten gemeten om te bepalen of we op de goede weg zijn.

Sommige mensen zullen zeggen: heeft het wel zin om al die maatregelen in Nederland te nemen? Het buitenland heeft toch een grote invloed op onze luchtkwaliteit?

Dat klopt deels. We weten nu dat we de gezondheidseffecten van luchtvervuiling voor zeker de helft zelf beïnvloeden, met alles wat we hier in Nederland doen.
We maken dus wel degelijk het verschil met dit akkoord!

Bovendien blijven we ons in Europees verband keihard inzetten om de luchtkwaliteit buiten onze grenzen te verbeteren.

Zowel nationaal als internationaal is ons doel de lucht fors schoner en mensen gezonder maken.

De handtekening die we vandaag zetten is wat dat betreft een startpunt. Samen met deze groep koplopers hebben we naar dit moment toegewerkt. Ik dank iedereen zeer voor alle inzet!

Nu gaat het erom onze ambities waar te maken.

En ik roep andere gemeenten en provincies op om zich hierbij aan te sluiten, en werk te maken van schone lucht voor iedereen.

Dank u wel.

 

 

Afbeeldingen

X (voorheen Twitter)

Cookie-instellingen